De dubbele moraal

De onaanraakbaarheid van de cijfers over seksueel misbruik zijn kortom tot een nieuw dogma verheven. 'Wat mijn collega [Piet] Vroon is overkomen, is een typisch massapsychologisch fenomeen,' zegt [M.] Brouwer [massapsycholoog]. Wanneer de groepsideologie het wint van het nuchtere, individuele verstand ontstaat er een waan, een soort blindheid voor de werkelijkheid. 'Nuancering en kritische kanttekeningen zijn niet meer mogelijk, dan ben je gelijk verdacht.' [...]

[J.] Groen [psychoanalyticus] is het eens met zijn collega dr. P. Mettrop, die beweert dat erotische of seksuele gevoelens tussen broers en zussen niet noodzakelijk schade aanrichten, integendeel. Seksuele handelingen tussen broers en zussen kunnen in beginsel juist de uiting zijn van grote gehechtheid. Ze zijn vaak de eerste stap naar velerlei vriendschaps- en liefdesrelaties. Maar het gezin of de familie is als speelweide voor erotiek niet erg populair. Dat heeft alles te maken met het taboe op incest dat in onze christelijke samenleving een tweede natuur hoort te zijn. [...]

Kinderen die niet gehinderd door de sociale wenselijkheid, spontaan hun impulsen volgen, kunnen daar echter later, als zij eenmaal weten 'hoe het hoort', met schaamte- en schuldgevoelens aan terug denken. Dat geldt niet alleen voor het gedrag van kinderen onderling, zoals bij voorbeeld bij het doktertje spelen, maar nog in versterkte mate voor een seksueel gekleurde relatie tussen kind en een volwassene. De ontstane trauma's bij kinderen hebben dikwijls minder met de seksuele ervaringen als zodanig van doen, als wel met een hysterische reactie van volwassenen daarop die hun eigen ervaringen, angst en onzekerheid projecteren en de belevenissen niet kunnen plaatsen binnen het eigen ontwikkelingsniveau van het kind. [...]

Een van de kernthema's van de massapsychologie is een massale verstandsverbijstering op grond van collectieve angst. Die verboden en onderdrukte fragmenten van de eigen psyche worden dan geprojecteerd op anderen. [...] Terugblikkend op verschijnselen als ketter-, heksen-, joden- en homovervolgingen en allerlei andere ideologieën die andersdenkenden naar het leven stonden, concludeert Brouwer: 'Waar de openbare mening tot ontwikkeling kan komen en een verschil in opvattingen openlijk kan worden uitgevochten, worden heksenjagers onherroepelijk teruggedreven. Het meest effectieve middel tegen elke waan dan ook, is de vrijheid van het woord.'

bron: Artikel 'De dubbele moraal' door Heleen Crul; Elsevier; 5 november 1988