Kinderrechter in advies: eigen rechten voor kinderen vanaf 12 jaar

Als de rechtspositie van minderjarigen beter wordt geregeld, kan de rol van de kinderbescherming kleiner worden. Deze ontwikkeling is nodig, want de kinderbeschermende maatregelen worden vaak oneigenlijk gebruikt en zijn vaak onnodig grievend voor ouders en kinderen. Dat concludeert mr. S. Slagter, oud-kinderrechter in Amsterdam in een pre-advies over de toekomst van het jeugdrecht. Het advies is op verzoek van de vereniging voor familie- en jeugdrecht, die gisteren haar jaarvergadering hield in de vrije universiteit van Amsterdam.

Mr. Slagter pleit in zijn betoog voor een "trapsgewijs" meerderjarig worden van het kind als alternatief voor het huidige systeem, "waarin men abrupt van volstrekt onmondige tot volwassene wordt gebombardeerd bij het bereiken van de 21-jarige (straks 18-jarige) leeftijd. Voor het zover is kan alleen de kinderbescherming corrigerend optreden als een conflict tussen ouders en kinderen te hoog oploopt. Het kind kan in zo'n geval aan de ouderlijke macht worden onttrokken en onder toezicht geplaatst. Daar wordt echter niemand wijzer van", aldus mr. Slagter, "want het kind verruilt alleen het ene gezag voor het andere en de ouders worden in hun zelfrespect gekwetst".

Slagter bepleit een geleidelijke toeneming van het kind vanaf het twaalfde jaar. Die specifieke bevoegdheden zouden in de wet moeten worden vastgelegd. Zo zouden kinderen vanaf 12 jaar het recht kunnen opeisen hun zakgeld naar eigen goeddunken te besteden, lid te worden van ontspanningsverenigingen en zich zelfstandig tot een hulpverlener te wenden. Vanaf 14 jaar moet het kind vrij zijn in school- en beroepskeuze, en zonder ouderlijke toestemming een huis- of tandarts kunnen raadplegen. Minderjarigen boven de 16 jaar moeten vrij zijn in de keuze van hun relaties en de plaats waar zij willen wonen. Bovendien moeten zij zelfstandig de hulp van een specialist kunnen inroepen, lid kunnen worden van organisaties op politiek en levensbeschouwelijk terrein, en zelf een arbeidsovereenkomst kunnen aangaan.

Mr. Slagter voelt niets voor een algehele opheffing van het onderscheid meerderjarig/minderjarig, zoals dat in kringen van het jeugdrecht wel wordt bepleit. Daardoor wordt geen feitelijke emancipatie bereikt, zo meent hij, omdat bij gelijke rechten toch "de sterkste" zegeviert. "Door extra rechtsbescherming te geven, kan gelijkwaardigheid worden bereikt".

bron: < Kinderrechter in advies: 'Eigen rechten voor kinderen vanaf 12 jaar' >; Dagblad v. Nrd. Limburg; 2 november 1979