JON signaleert een algemeen probleem

Door: NVSH Werkgroep JORis Oost Nederland

We signaleren hier een tendens in de maatschappij. Deze is de neiging om bijna routinematig tbs met dwangverpleging te eisen voor wie pedofiele gevoelens heeft en hiermee ooit een fout heeft gemaakt. Die fout kan ontucht zijn, maar ook het bezitten van foute afbeeldingen kan al genoeg zijn. [*1]

Persoonlijkheidsonderzoek

De eerste stap is dat in dit soort rechtszaken routinematig een psychiatrisch en psychologisch advies wordt gevraagd. Als men hier mee instemt, is de volgende stap dat bij deze onderzoeken alleen al het hebben van pedofiele gevoelens "een zeer ernstige persoonlijkheidsstoornis" wordt genoemd. Dit geldt eens te meer als men zich in onvoldoende mate schaamt voor deze gevoelens en zegt er voor zichzelf geen grote problemen mee te hebben. Men is dan een egosyntone kernpedofiel. Dit laatste wil zeggen dat de gevoelens niet tijdelijk zijn maar tot de persoon behoren, het eerste wil zeggen dat men de gevoelens als eigen beschouwt en niet per se als een probleem beleeft. Volgens de DSM IV Revisited, het standaard handboek voor diagnoses, heeft men dan geen stoornis, tenzij men het gevoel in daden omzet. In dat geval is gebrek aan zelfbeheersing het probleem. Nu wordt er consequent geconcludeerd tot "een zeer ernstige persoonlijkheidsstoornis", ook als men verder niets mankeert. Ook al wordt er eerst op grond van testuitslagen gezegd dat de onderzochte geen stoornissen heeft, zodra de onderzochte echter met andere ideeën naar voren komt dan nu politiek correct is, wordt aan de persoon "een cognitieve stoornis" toegeschreven. Men denkt dus verkeerd, hetgeen in bepaalde politieke systemen niet best is - zo nu ook hier.

De kans op recidive

Dan volgt de stap van het inschatten van de kans op recidive. Deze wordt nu consequent als erg hoog ingeschat. Dit is in strijd met onderzoeksresultaten op dit gebied, die aangeven dat de kans op recidive in dit soort gevallen juist veel lager is dan het algemene recidive cijfer. [*2] Cijfers van het ministerie in Nederland komen tot een 5 tot 10% recidive voor wie behandeld is; onder de 3% voor wie in tbs is behandeld. Ook zonder behandeling ligt de recidive lager dan deze in het algemeen is. Het algemene recidivecijfer is nu 68% in binnen- en buitenland. Het meest recente en gedegen onderzoek op dit gebied komt voor zedenzaken tot een recidive van 13,4%. [*3] In een der rechtszaken is zelfs onder ede gezegd dat de recidivekans voor iemand 100% is, hetgeen principieel onmogelijk is: menselijk gedrag laat zich niet met een zodanige zekerheid voorspellen. Men concludeert dus tot de noodzaak van behandeling.

De tijd voor behandeling

Weer een stap verder is het voorzien van de tijd die een behandeling kan vergen. In principe is dit niet te voorspellen. Desondanks is de tendens dat men onder ede zegt dat drie jaar hier niet voldoende voor is, omdat namelijk de behandeling goeddeels bestaat uit een langdurige controle. Omdat de proefperiode bij een voorwaardelijk deel van de straf, evenals de periode voor een tbs met voorwaarden niet langer dan drie jaar mag zijn, zegt men dan 'dus' aangewezen te zijn op een tbs met dwangbehandeling.

Een probleem?

Ja, want hier wordt iemand voor jaren vastgezet voor iets dat hij zou kunnen gaan doen, niet voor iets wat hij gedaan heeft. Eenmaal tot tbs veroordeeld, begint de lange wachttijd en dan de lange behandeling. In toenemende mate erkent men dat pedofiele gevoelens in wezen niet te behandelen zijn. Zo komen er steeds meer mensen die na enkele jaren als niet behandelbaar worden gezien. Daarvoor zijn nu long stay inrichtingen waar men al kampt met plaatsgebrek. Dit is dus levenslang voor iets dat men zou kunnen gaan doen. Hier wringt ons een schoen. JON constateert het probleem, een probleem dat een regionale werkgroep gericht op zelfhulp niet kan oplossen. Het is een politiek probleem, een ideologisch probleem.

Noten
[*1] Hierover is al iets geschreven: zie < home.uni-one.nl/plein/jon/actueel/zedenproces.htm >
[*2] Zie < home.uni-one.nl/plein/jon/Lees/Onderzoek/recidive_nl.htm > en volg de link.
[*3] Zie < home.uni-one.nl/plein/jon/lees/onderzoek/recidive_vn.htm > en < home.uni-one.nl/plein/jon/lees/onderzoek/recidive.htm > en volg de daar gegeven links.

bron: 'JON signaleert een algemeen probleem'; Uit het jaarverslag over 2004 van de NVSH Werkgroep JORis Oost Nederland; OK Magazine, nummer 92; april 2005