Marieke Lucas Rijneveld: 'Misbruik is zo'n lelijk woord. Mijn boek gaat over verboden liefde'

Het was een verhaal dat nooit iemand zou lezen, dacht Marieke Lucas Rijneveld. Mijn lieve gunsteling verscheen toch en is met lof overladen. [...]

Het onderwerp van Mijn lieve gunsteling is beladen: de geheime verhouding tussen een 49-jarige veearts en een 14-jarig meisje op een boerderij in een plattelandsdorp. In eerdere interviews, óók in deze krant, had ze bekend dat zij als meisje zelf was misbruikt door een leraar van haar middelbare school. Dat ze toen een jaar lang niet had gesproken. Maar verder wilde ze er niets over zeggen. 'Ik zag op tegen interviews', zegt Rijneveld in haar appartement in de nok van een prachtig pand aan een Utrechts stadspark, 'maar ik miste ze ook. Het is heerlijk, als je een boek hebt geschreven, dat je er met mensen over kunt praten. De veearts, de gunsteling en ik leefden afgelopen zomer elke dag samen in deze keuken. We gingen helemaal in elkaar op. Nu is hun verhaal van iedereen.' [...]

'Als ik nu niets zeg, dan moet ik dat mijn hele leven blijven volhouden. En dat wil ik niet. Luister: Mijn lieve gunsteling is fictie. Misschien is misbruik - zo'n lelijk woord - een manier om te typeren wat mij als meisje is overkomen, maar dat gaat niet op voor mijn roman. Die gaat over verboden liefde. Twee mensen zijn op zoek naar hun ware identiteit en hun ware seksualiteit. Wat ben ik? Wie ben ik? Waar val ik op? Ze voeren een macabere dans uit om dat te onderzoeken.'

'Ik wist wie hij [de veearts] was. Oorspronkelijk speelde hij een belangrijker rol in mijn debuut, maar ik heb veel geschrapt. Hij ging het verhaal overwoekeren. In Mijn lieve gunsteling kwam hij centraal te staan. Je kunt zeggen: dit is een zwaar boek. Er zitten scènes in die heftig zijn. Schuren. Pijn doen. Maar het verhaal is ten diepste een liefdesgeschiedenis. Ik wil dat je sympathie voelt voor de veearts. Weerstand en walging, ze mogen er zijn, maar niet alléén. De veearts is geen banale personificatie van het kwaad. Hij is juist heel menselijk. Je leert zijn wanen en angsten kennen, de seksuele macht die zijn moeder over hem uitoefende, het leed van de MKZ-crisis dat hij niet uit zijn hoofd kan zetten. De boer die zich ophing. Als veearts moest hij constateren dat de dieren ziek waren. Hij was de boodschapper van de dood.' Ze zwijgt even. 'Dit zorgt ervoor dat je hem kunt volgen in zijn verlangen naar onschuld en zuiverheid. Het gaat ook over verlies. Hij ziet wat zij mist. Zij mist haar dode broer, de verlorene, de verlatene, en hij geeft haar liefde terug. Hij kruipt langzaam in haar fantasiewereld. Hij gaat houden van de dingen waarvan zij ook houdt. Ze worden één, versmelten. Hij weet heel goed wat hij doet, maar kan het niet stoppen. Die innerlijke strijd, daar gaat het om.'

bron: Interview < Marieke Lucas Rijneveld: 'Misbruik is zo'n lelijk woord. Mijn boek gaat over verboden liefde' > door Onno Blom; www.volkskrant.nl/cultuur-media/marieke-lucas-rijneveld-misbruik-is-zo-n-lelijk-woord-mijn-boek-gaat-over-verboden-liefde~bb76a9ef/; De Volkskrant; 11 december 2020