Massapsycholoog Marten Brouwer: Mensen zijn niet slecht, maar laf
'Mensen zijn niet zozeer slecht als wel laf en die lafheid willen ze goedpraten. Dus als er groepen worden vervolgd en je onderneemt daar niets tegen, moet je het voor je eigen gevoel ermee eens zijn. Dan ben je ontvankelijk voor mensen die die daden goedpraten. Dan ontstaat een collectieve waan. [...]
Ook de kwestie van het medisch kleuterdagverblijf De Bolderkar heeft te maken met massapsychologie. Dat wordt bevestigd door allerlei meldingen over vergelijkbare gevallen van seksueel misbruik van kinderen. Mensen laten zich kennelijk door elkaar beïnvloeden. Afgezien van de vraag of het goed of kwaad is - zei ook [Kurt] Baschwitz [socioloog] al - het gaat erom dat het normale verstand van mensen vertroebeld kan raken door gebeurtenissen die hen aangrijpen. Dat gaat gemakkelijker als er grote onzekerheid over een zaak bestaat. [...]
Ik ben bij de affaire-Oude Pekela over seksueel misbruik van kinderen vrij redelijk te spreken over wat de plaatselijke en regionale autoriteiten in en rond Oude Pekela hebben gedaan. De burgemeester, de politie, de officier van justitie, ze hebben zich allemaal vrij nuchter en redelijk gedragen. Als ze dat niet hadden gedaan, zou de zaak ernstig uit de hand zijn gelopen. Dan zouden talloze mensen zijn gearresteerd op grond van vage aanwijzingen. Dan hadden we een echte heksenvervolging gekregen. Nu zijn twee mensen een nacht gearresteerd geweest en bij gebrek aan bewijs weer vrijgelaten, dat is de enige schade. Het huisartsen-echtpaar heeft zich echter wel misdragen. Waren die mensen er niet geweest, dan was de kwestie in drie dagen door de politie opgelost en dan zou er helemaal geen internationale affaire uit zijn voortgekomen.
De zaak-Oude Pekela zet ook de alarmerende cijfers van Nel Draijer over seksueel misbruik van kinderen in een ander daglicht. Het hele dorp is onderzocht en er kon niet één geval van incest worden opgespoord. Dàt en het onderzoek van Draijer kunnen niet allebei tegelijk waar zijn. Die grote getallen die nu worden genoemd in de zaak van De Bolderkar zijn ook daarom twijfelachtig. Veel onderzoekers vinden waar ze naar zoeken, gesteund door de collectieve waan over kindermisbruik die in Nederland aan het groeien is. Er komen nu oude zaken naar boven van mensen die vroeger al ten onrechte zijn beschuldigd of gearresteerd. Het is een vervelende eigenschap van mensen te denken dat als iemand is gearresteerd er toch wel iets aan de hand zal zijn. Zelfs de mensen die zijn gearresteerd, zijn vaak deemoedig, hoewel ze weten dat ze onschuldig zijn. Ze durven dat toch niet aan de grote klok te hangen. Het gaat zelfs nog verder: mensen gaan denken dat ze toch enigszins schuldig zijn. Zo van: heb ik niet te veel met Marietje geknuffeld?'
bron: Interview 'Massapsycholoog Marten Brouwer: Mensen zijn niet slecht, maar laf' door Cees Veltman; Hervormd Nederland; 18 februari 1989
[Ingezonden brief door huisarts F. Jonker n.a.v. dit interview:]
In HN van 18 februari staat een interview onder de titel 'Mensen zijn niet slecht, maar laf' met professor Marten Brouwer. Overigens geen onbekende van HN. In maart 1988 verscheen een artikel van zijn hand, ditmaal een co-produktie met B.R. [edit], over Amerikaanse achtergronden van Oude Pekela. De opmerkingen die deze hoogleraar massapsychologie over ons maakt getuigen van zijn rijke fantasie. Ieder bewijs voor de stelling dat als wij er niet waren geweest de kwestie in drie dagen zou zijn opgelost door de politie, ontbreekt en stoelt op hersenspinsels van deze professor. Hij wordt hierbij helaas zelf slachtoffer van zijn eigen uitspraak in het interview, dat veel onderzoekers vinden waar ze naar zoeken.
Toch komt deze 'wetenschappelijke' benadering van deze hooggeleerde ons niet onbekend voor. In het artikel in HN van vorig jaar heet de heer R. [edit] psycholoog, die bezig is aan zijn dissertatie. Later wordt het een scriptie, totdat een enkele week voor het accepteren door professor Brouwer blijkt dat deze Australiër (zich èn klinisch psycholoog, èn biochemicus, èn endocriminoloog noemend) zelfs geen propedeuse heeft. Een hele schrik voor professor. Hij had immers behoudens de te grote pedofilie-verheerlijking geen aanmerkingen erop gehad, het was een goed stuk. Deze benaderingswijze van zaken door professor Brouwer verbaast ons niet. Het is dezelfde op grond waarvan hij zich diverse malen heeft uitgelaten over Oude Pekela, zonder ooit met direct betrokkenen gesproken te hebben. Hij was degene, die voordat het onderzoek goed op gang was gekomen, laat staan tot rapportage had geleid, al wist te vertellen, dat het hier om massahysterie ging.
De stelligheid waarmee deze hooggeleerde bij herhaling dit alles over Oude Pekela poneert, doet je afvragen welk persoonlijk belang hij heeft dit op deze pseudo-wetenschappelijke wijze te doen. Een ding is zeker, van een hoogleraar zou je gegronde uitspraken verwachten, of om met minister Korthals te spreken, sommige hoogleraren zijn wel geleerd, maar niet wijs.
bron: Ingezonden brief 'Oude Pekela' door F. Jonker, huisarts, Oude Pekela; Hervormd Nederland; 18 maart 1989