Discussie-avond kinderporno

Door: John van Hoeckel

Nu de hetze rondom kinderporno wat geluwd is, vond er in Nijmegen, op 31 januari, een discussie-avond over dit onderwerp plaats. Dat is alweer een tijdje terug, maar gezien het verloop van de avond krijgt u alsnog een verslag. Organisatie: het beheer van het Homohuis "Villa Lilla" i.s.m. de plaatselijke NVSH-werkgroep pedofilie.

In het forum hadden zitting de bekende Amsterdamse kinder-/vertrouwensarts Koers, de aan de Utrechtse Universiteit (werkgroep seksuologie) verbonden psycholoog van Naerssen, NVSH-Amsterdam medewerker Voorspuy en hoofdinspecteur zedenpolitie Anneveld uit Den Haag. Het forum werd geleid door journaliste Yvonne Kroonenberg (NRC-handelsblad, Vrije Volk, maar ook Playboy).

Na een inleidende babbel van Theo Sandfort - u allen welbekend - werden enige dia's vertoond om duidelijk aan te geven waar over gepraat zou worden. Centrale vraag in de discussie was: Kinderporno; misbruik ten top, een storm in een glas water, of een stok om mee te slaan?

Voor een vijftigtal tellend publiek kregen de forumleden ruim de tijd hun oordeel te geven op een aantal door Yvonne Kroonenberg gestelde vragen:

• Is kinderporno anders dan andere porno?
• Kunnen kinderen tegen seksualiteit?
• Is iemand die van kinderporno geniet ziek, misdadig of heeft hij/zij een ziekelijke fantasie?
• Betekent kinderporno altijd geweld of niet?

Samengevat nu de meningen van de forumleden, want hoewel Kroonenberg duidelijk verschillende vragen stelde, bleek in de beantwoording ervan dat alle forumleden toch telkens weer (eigen) stokpaardjes te berijden.

Koers: Legt verband tussen het kijken naar kinderporno, de fantasieën, en het gedrag ernaar: het pakken van kinderen. Ieder mens is vrij in zijn fantasieën en dromen, maar als die opwinding aanleiding geeft tot gewelddadig gedrag, is er sprake van mishandeling van het kind. Geweld is voor hem het kriterium bij kinderporno. Hij kijkt daartoe naar de gezichtsuitdrukking van de kinderen. Is er pijn of angst te zien, dan is dat mishandeling en schadelijk: het kind wordt dan als ding gebruikt!

Volgens hem zijn er vier kenmerken, situaties van geweld bij kinderporno:

1. Het kind kan - door een ongelijkwaardige kracht/machtsverhouding - vaak geen nee zeggen als een volwassene iers heel sterk van hem wil,
2. Wanneer er gevoelens van angst ontstaan, wanneer het voor het kind een gebeuren is dat hem overkomt en waar hij geen verweer tegen heeft,
3. Als het kind wordt gedwongen tot handelingen waar het uit zichzelf qua leeftijd niet toe zou komen,
4. Wanneer men voor geld het kind ter beschikking stelt, het kind denkt: ik moet het doen voor mijn ouders, want die hebben het geld hard nodig.

van Naerssen: Is geen tegenstander van het vastleggen in foto's van seksuele handelingen tussen volwassene en kind, zolang ze het allebei leuk vinden. Hij acht het onwaarschijnlijk dat mensen die naar kinderporno kijken, denken: da's leuk, ga ik ook doen. Kinderporno wordt pas een maatschappelijk probleem, wanneer privé-foto's, in intimiteit genomen, in de commercie gebracht worden: dat hebben kinderen niet kunnen overzien en willen ze ook niet. Ons westers denkbeeld van seksualiteit is teveel neuk-gericht, kinderen moeten hier niet aan toekomen. Volwassenen zouden méér aan erotiek moeten laten zien. De huidige kinderporno is dan ook een verarming van de erotische fantasie. Als we ons zouden afvragen: hoe kan betere pornografie gemaakt worden, hoe kunnen mensen elkaar fotograferen in erotische situaties, dan is al die bestaande rotzooi en de produktie ervan niet meer nodig. Over het vermeende machtsverschil tussen volwassene en kind zei hij dat elke relatie die kent. Het is een kwestie van hanteren. Elke relatie moet op zich bekeken worden: hoe gaat de volwassene met het kind om, houdt hij/zij rekenschap met hem/haar, etc.

Anneveld: Erotische kinderfoto's, ook uit een privé-verzameling, zijn altijd kinderporno. Ze zijn strafbaar volgens de wet én slecht omdat volwassenen hun seksuele gevoelens projecteren op kinderen die, volgens hem, geen seks kennen (hoogstens een stijf piemeltje). Met onze volwassen blik noemen wij kinderlijk-erotische gevoelens seks. Dat is niet zo, daar mogen wij kinderen niet mee opzadelen. Elke zedenzaak kent machtsmisbruik, ook al gebruikt de volwassene die macht heel subtiel (zogenaamd zonder mishandeling of aandrang), zo in de trant van: goh, wat leuk dat jij dat kunt!

Zowel Anneveld als Koers geven toe dat ze vanuit hun werk, puur vanuit de praktijk, een negatief beeld hebben van kinderen in porno/zedenzaken, omdat zij alleen met de uitwassen ervan in aanraking zijn gekomen.

Voorspuy: Komt het minst uit de verf, twijfelt niet aan de seksuele gevoelens van kinderen en het willen uiten ervan. Wij zijn toch allemaal kind geweest, zei hij herhaaldelijk. Porno is, volgens hem, iets om van te genieten, zalig om te lezen, tenminste als hij ziet dat er met plezier in gesekst wordt. Verbieden van kinderporno is geen oplossing, we moeten werken aan verbetering van de rechtspositie van het kind, dat nog veel te veel behandeld wordt als onmondig, non-erotisch bezit van zijn/haar ouders.

Reacties vanuit het publiek waren er weinig. Even werd er gediscussieerd over de vraag, of je als ouder mag genieten van de seksualiteit van je kind(eren). Op een door een journaliste gestelde vraag: kinderporno beheerst veelal jonge meisjes, maar de meeste pedofielen zijn homo-/jongensgericht, werd helaas door het forum niet ingegaan. Al met al toch een geslaagde avond.

bron: 'Discussie-avond kinderporno' door John van Hoeckel; Martijn, nummer 28; april 1985